item1a1

‘The satisfaction of the creative impulse is a basic, biological need, essential to the health of the individual. Its aggregate effect on health of society is inestimable. Art is one of the few important means known to man for the articulation of this impulse. This is why its practice is as continuous as life itself. It has survived every proscription by man made law or custom’, schrijft Mark Rothko omstreeks 1941 in zijn notities over kunst terwijl hij nadenkt over het gegeven van de creatieve impuls.

 

Ik zelf kan geen betere frasen hanteren om de nieuwe solotentoonstelling Requiem for M. van Marc Kennes (Wilrijk, 1962) in te leiden aangezien bij deze schilder de creatieve impuls en de daad van het schilderen – als act en als onderwerp – een credo en een feit zijn waar geen enkele toeschouwer omheen kan.

 

Wat onmiddellijk treft en opvalt in dit werk is de materialiteit van verf en doek; een techniek die in casu gebruikt wordt om de compositie te onderlijnen, of beter, letterlijk in de verf te zetten, te doen uitkomen. Het is alsof Kennes ons als schilder geen keuze laat. De olieverf vormt de leidraad als een tastbare onaantastbaarheid (of vice versa al naargelang), ze fungeert niet alleen als de draad van Ariadne die ons naar de betekenis van het werk brengt, maar ze is ook het onderwerp, evenals het mysterie dat dit werk bedekt. De uitbundige gedaante van het koloriet zegeviert in een oneindig aantal tonaliteiten in dit universum, waar het procedé van de schilderkunst een uitdrukking geeft zowel aan het creatieve als aan het expressieve (in de betekenis van communiceren). Dit werk wil geen realiteitsgetrouwe weergave van de werkelijkheid zijn, zoals we die dagelijks waarnemen of via fotografie of film ontdekken, maar het geeft een plaats, schept een ruimte (zowel fysiek als mentaal) voor de verbeelding.

 

Zoals gewoonlijk werkt Kennes ook deze keer in en met reeksen. Zo zien we bijvoorbeeld in deze tentoonstelling de doeken ‘Frequency’, genummerd van 1 tot en met 7. Dit is niet voor niets een reeks die bestaat uit zeven: 7 is trouwens het getal dat symbool staat voor het verbond en in zijn bijbelse betekenis gelieerd is aan het scheppingsverhaal; zo had God zeven dagen nodig om zijn schepping te voltooien en te vervolmaken, zodat hij op de zevende dag kon uitrusten van al het werk dat hij de dagen ervoor gedaan had. Hoewel die zeven, hier tentoongestelde, werken in zekere zin en op het eerste gezicht gelijkaardig zijn, worden ze in hun variabele gedaante picturaal steeds anders uitgewerkt, waardoor, maar niet noodzakelijk, de betekenis kan variëren en varieert. Het spel, het evenwicht met de binnen- en de buitenruimte is hier cruciaal. Zo lijken we bij de werken uit deze reeks het landschappelijke tafereel van achter een raam, meer bepaald een binnenruimte, waar te nemen, en gaan het binnen en het buiten een double bind aan. Door de gevarieerdheid wordt het loslaten van de uiterlijke voorstelling en het naar voren brengen van een inner-beeld benadrukt.

 

Kennes’ schilderkunst, of er nu figuren in aanwezig zijn of niet, bekommert zich trouwens om het wezen der dingen (denken we bijvoorbeeld maar aan zijn Medeareeks), en schuwt de leegte, de eenzaamheid, desolaatheid van het menselijke bestaan en de maatschappij niet. Telkens weer slaagt hij erin de emotie te ‘verlaten’, ze picturaal te ‘vertalen’, en ze te abstraheren naar de verf, de schilderkunst.

 

Inge Braeckman

Kennessmal
Marc Kennes Requiem for M.
VAN 6 MAART T/M 17
medea
requiemleft
requiemcenter
requiemright1
frequency7

De tentoonstelling Marc Kennes The Painter's Scientist, A Tribute to Shostakovitch opent op zaterdag 11 mei 2013 tussen 16u00 en 22u00 (opening door Prof. Em. Dr. Ronald Commers om 20u00) en loopt van 12 mei 2013 t/m 23 juni 2013.

 

Met zijn nieuwe tentoonstelling ‘The Painter’s Scientist/A tribute to Shostakovich’ brengt Marc Kennes (Wilrijk, 1962) onder andere een reeks van monumentale, landschappelijke stillevens (van 180 cm hoog en 220 cm breed), die gewijd zijn aan en geïnspireerd zijn op (de muziek van) de Russische componist en pianist Dmitri Shostakovich, die in 1975 overleed na een moeizame periode van strijd tegen de Sovjet-overheid.

 

Op Kennes’ landschappen is geen enkele menselijke gedaante te zien. Ze dragen in zich de kracht, en soms ook de weemoed die elke confrontatie met de overweldiging en de beweging van de natuur met zich mee brengt. Zoals bij zijn voorgaande werken treffen ze door de gelaagdheid, waaruit deze doeken zijn opgebouwd. Elke laag geeft gestalte aan de volgende laag, zodat er een gevoelige en zeer persoonlijke schriftuur en textuur ontstaan. Sommige kleuren worden zodanig aangebracht dat ze een transparantie bewerkstelligen en een inkijk bieden in de beredeneerde opbouw van het doek en van de verf, die ook gehoor geven aan de spontaniteit van het moment. Soms gebeuren de kleurovergangen bruusk, dan weer sensueel en geleidelijk, in elkaar vloeiend. Maar steeds zonder de eenheid van de compositie uit het oog te verliezen. Kennes’ werk is nooit eenduidig, ook niet in (beeld)betekenis. Met het gemak waarmee hij verschillende technieken hanteert en combineert, mixt hij ook verschillende symbolen op verschillende niveaus.

 

Terwijl de tentoongestelde landschappen horizontaal op het doek zijn weergegeven, doorbreekt de schilder Kennes in bepaalde werken die horizontale lezing van het doek, door aan de rand van sommige werken een verticaal vlak aan te brengen (als contrapunt); iets wat niet alleen het beeld/tafereel op het doek, maar ook de lezing van het beeld breekt.

Kenmerkend is dat hij de laatste jaren al zijn monumentale werken op de grond maakt, en nooit gebruikmaakt van projecties – hoewel foto’s soms wel als studiemateriaal of als uitgangspunt dienstdoen.

 

Daarnaast toont Marc Kennes ook een aantal portretten van Shostakovich, die samen met een interessante picturale gevoeligheid, onmiddellijk de ziel en de essentie van de componist-pianist weergeven. Kennes schildert hem dan ook in verschillende fasen van diens leven. Deze portretten maken duidelijk in welke zin het af-beelden plaats heeft gemaakt voor het ver-beelden. Want schilderen is gestalte geven aan, is creëren, waarbij de materialisatie van het beeld, los van en samen met de beeldbetekenissen en thema’s die elk werk genereert, een cruciale rol speelt. Kunst ontspringt trouwens aan een impuls tot overtreding van de verboden die voor de profane wereld gelden. Zij vertegenwoordigt tegenover de gerationaliseerde en door verboden geordende wereld een andere ‘sacrale’ wereld, een wereld waarin de mensen zich aan hun diepste impulsen overgeven.

 

Begeerte, het genot dat grenst aan en een inkijk geeft op het sacrale, de extase en de erotiek tout court zijn in zijn hele oeuvre constanten. Ook deze keer toont de kunstenaar ons dat, maar deze keer dan vooral aan de hand van zijn etsen.

 

Naar aanleiding van 25 jaar samenwerking en deze nieuwe tentoonstelling geven de vrienden van De Zwarte Panter een boek uit met het overzicht van het werk van Marc Kennes. Het bevat een inleiding door Ernest Van Buynder, twee gedichten en een tekst van Inge Braeckman Over de Picturale Extase en van Ronald Commers Een picturale symfonie van weids geëxposeerde innerlijkheid. Zie hier voor meer informatie.

 

Inge Braeckman

Marc Kennes The Painter’s Scientist
ArtistpictureMarc
VAN 12 MEI 2013 T/M
WIM1605s
Marcrechts
WIM3275

Het geheugen is bij Marc Kennes een noodzakelijk onderdeel van het beeldvormend proces. Dit geheugen kan de vorm aannemen van zijn eigen herinnering (reeks Requiem for M–2011), van de Griekse mythen (Medea-reeks), van Bijbelse verhalen, van de muziek van Dmitry Shostakovich (2013). De huidige expo Bright Absent (Helder Afwezig) bestaat uit twee series: ‘Bewitched City’ (Betoverde Stad) in de kapel en ‘Road to El Rocio’ (Weg naar El Rocio) in de bovenzaal.

 

‘Bewitched City’ zijn beelden van een denkbeeldige stad, genomen vanuit een hotelkamer. Mensen leven er op en naast elkaar. Iedereen zal er misschien wel actief zijn, maar tegelijkertijd afwezig in de gemeenschap.

 

‘Road to El Rocio’ reflecteert over de talrijke verblijven van de kunstenaar in de buurt van El Rocio, een klein dorp in het binnenland van Andalusië, een 40-tal kilometer van Sevilla. In dit dorp is er een aloude pelgrimstocht naar de madonna. Het landschap aldaar met al zijn dramatische kracht en geheimzinnige ‘oerprincipes’ vormt Marc Kennes’ bron van inspiratie, een gegeven waarin hij te vergelijken is met de Italiaanse transavanguardia-kunstenaar Enzo Cucchi , die zijn geboortestreek (De Marken nabij Ancona) veelvuldig schilderde.

 

Uit de Andalusische landschappen van Marc Kennes, met verdorde zonnebloemen verzengd door de zon, komt opnieuw vervreemding naar voren. In beide reeksen is de verhouding figuratie/abstractie ook aan de orde. Als je op afstand naar een werk van Marc Kennes kijkt, zie je wat het voorstelt, maar van dichtbij is het abstract, met al die nerveuze penseelstreken. Marc Kennes bouwt zijn schilderijen op door laag na laag olieverf op doek aan te brengen. Hij besteedt net zo veel aandacht aan het mengen en kiezen van de kleuren als aan het opbrengen van de verf op het doek. De veelheid aan kleuren die hij in zijn laatste reeksen gebruikt, is verrassend en resulteert in een groot aantal schakeringen. Bij Marc Kennes is artistieke kwaliteit onlosmakelijk verbonden met emotionele oprechtheid en waarheid: een gevoel voor de niet-homogene wereld.

 

Bij deze tentoonstelling is ook een catalogus uitgegeven met een mooie tekst van Peter Benoy, te verkrijgen in de galerie (20 Euro). Tevens kan werk van Marc Kennes en zijn leerling Peter Hofkens bewonderd worden in het historische Brantijser, Sint-Jacobsmarkt 9 te Antwerpen tijdens de normale openingsuren van de Antwerp Management School.

 

Ernest Van Buynder

WIM3125
ArtistpictureMarc1
VAN 15 NOVEMBER 2015 TOT
Marc Kennes Bright Absent
BoekMARCKENNES2015UITNODIGINGDeel2
BoekMARCKENNES2015UITNODIGINGDeel1

In de tentoonstelling Territorium heeft de mens een voornamere plaats. Zoals in het schilderij ‘Weeping City’, waar een naakt geplaatst wordt tegenover wenende beelden van mythologische koppen. Of in het schilderij ‘Lazarus’, waar een stadsbeeld tegenover een vrouwelijk naakt staat. Net als in het drieluik ‘De verleiding’ (1999) uit de cyclus Judith en Holofernes, opgenomen in de collectie Kunst op de Campus Universiteit Antwerpen, zet hij in zijn Lazarus-versie een bijbels thema naar zijn hand. De resurrectie, de opstanding uit de dood, wordt hier geprofaneerd. Lazarus, de vriend van Jezus, wordt een vrouw. Mythe, verhaal, cultuur, natuur, landschap, de menselijke figuur, dit alles komt in beelden met grote intensiteit.

 

Marc Kennes stelt nu reeds dertig jaar tentoon in de Galerie De Zwarte Panter, die overigens precies over een maand 50 jaar bestaat. Het werk van de kunstenaar past volkomen in de expressionistische en picturale visie van de galerie binnen de hedendaagse kunst. Ik durf gerust het actuele oeuvre van Marc Kennes plaatsen binnen de strekking van het existentieel expressionisme. Expressionisme dan als die stijlrichting waar de innerlijke beleving verhevigd wordt weergegeven door vervormde uitbeelding van de zintuiglijke waarneming. In zijn werk is er een defiguratie die berust op een sterk emotieve geladenheid. En existentieel expressionisme omdat de gevoelsbewogenheid bij hem veroorzaakt wordt door de confrontatie met de mysteries van het menselijk bestaan zelf, van de condition humaine, van het menselijk tekort. Wie zijn we? Waarom bestaan wij? Wat is onze toekomst? Wat is de zin van lijden, dood, vruchtbaarheid, erotiek? André Malraux heeft dit omschreven in zijn roman ‘La condition humaine’ uit 1933, bekroond met de Prix Goncourt. En ook in zijn essay bundel ‘La voix du silence’ uit 1951, waarin hij schrijft: ‘La biographie d’un artiste, c’est sa biographie d’artiste, l’histoire de sa faculté transformatrice.’ En de dichter Jean Cocteau sprak van ‘La difficulté d’être’.

 

In het werk van Marc Kennes ervaren we die condition humaine als tragisch, verscheurend, maar toch ook weer symbool-zoekend in het tijdloze van de schilderkunst. Hij past hier in het verlengde van grote namen als Edvard Munch, Chaim Soutine en Francis Bacon en artiesten van de galerie als Jan Cox, Fred Bervoets en Pjeroo Roobjee. Net als zijn voorgangers is hij trouw aan de fundamenten van de schilderkunst: olieverf op doek. Maar hij realiseert zijn liefde voor de materie op een zeer persoonlijke en authentieke wijze.

 

Ernest Van Buynder

Weepingcity150x2002017oiloncanvas
portretMarcKennes
VAN 4 NOVEMBER 2018 TOT
Marc Kennes Territorium
postkaart1Deel2
postkaart1Deel1

De tentoonstelling The Hidden Truth van Marc Kennes gaat van start in het openingweekend van zaterdag 10 en zondag 11 april van 11u tot 19u en loopt nog tot en met zondag 13 juni 2021.

 

Een kunstenaar als Marc Kennes durft zich bij uitstek blootstellen aan fundamentele vragen. Het wezen van zijn kunst is misschien wel het bezweren van de existentiële menselijke angst. Met zijn schilderijen, tekeningen en grafiek houdt hij zichzelf en de toeschouwer een spiegel voor: soms heel rechtstreeks, rauw en confronterend, soms indirect, subtiel en gevoelig. Zijn existentieel expressionisme verwijst naar la condition humaine, het menselijk tekort zoals André Malraux dit schetste in zijn roman ‘La condition humaine’. Kenmerkend voor Marc Kennes is bovendien zijn zoektocht naar de essentie van de schilderkunst en van het beeld.

 

Dit alles komt nog intenser tot uiting in de huidige expositie 2021, getiteld The hidden truth, vertrekkend van drie uitgangspunten, die hij zeer persoonlijk interpreteert.

 

Vooreerst de Metamorfosen van Ovidius. Marc Kennes heeft het Metamorfosenboek niet letterlijk picturaal vertaald, maar een eenentwintigste eeuwse versie gegeven, met taferelen die getuigen van een moderne mensvisie en hierdoor bijdragen tot de ontsluiting van het essentiële. Een tweede uitgangspunt: de moderne en invloedrijke Franse filosoof Georges Bataille, in Parijs vriend van de surrealisten, heeft in zijn boek Les larmes d’Eros (1961) een bijzondere moderne visie gegeven over eros en thanatos, over liefde en dood. En dan is er als derde element de introspectie in het landschap, dat Kennes persoonlijk vertaalt. Het landschap wordt door de kunstenaar gezien als een paradox van schoonheid en verval.

 

De reflectie van Marc Kennes op Ovidius’ Metamorfosen, op de begrippen van Georges Bataille rond eros en thanatos, op het landschap, versterkten het thema van zijn persoonlijke zoektocht naar zelfkennis in zijn werk.

 

Ernest Van Buynder, erevoorzitter MuHKA

 

Ter gelegenheid van de tentoonstelling wordt een catalogus uitgegeven door de Vrienden van de Zwarte Panter. Een bibliofiele editie op 20 exemplaren bevat twee ingekleurde etsen van Marc Kennes.

Larouteaveugle150x200
VAN 15 APRIL TOT EN
Marc Kennes The Hidden Truth
Portretjpg
MarcKennesCatalogus105x150Deel2
MarcKennesCatalogus105x150Deel1