In zijn nieuwe tentoonstelling in de galerie toont Fred Bervoets (Burcht, 1942) recente, bijgekleurde en ingekleurde etsen. Opmerkelijk is dat alle werken voor deze nieuwe reeks bewust verticaal zijn gemaakt en Bervoets ook vaak deze keer zelf – als schilder, als personage, als mens – in zijn werken figureert. Zo zien we de kunstenaar met een gespierd bovenlijf als aboriginal, of in een andere context of constellatie met pijn op bezoek bij de dokter.

Bervoets’ taferelen, die nu eens ontstaan uit een kleine schets vluchtig op een envelop gemaakt of op een papiertje dat binnen zijn handbereik ligt, dan weer op hun beurt dienstdoen voor een werk (schilderij of ets) op groot formaat, zijn als het ware en in zekere zin zelfportretten, waarin de humor en zelfrelativering nooit ontbreken en steeds indringend aanwezig zijn. De kunstenaar haalt de inspiratie voor zijn etsen die als een expressieve, krachtige en onontkoombare écriture automatique lijken te zijn ontstaan in de roes van het leven en de dagelijksheid, uit zichzelf en/of uit zijn directe leefomgeving, maar ook uit de act van het schilderen en de weldaad van de creatie zelf. Als een condition humaine. We herkennen een ‘scène’ die refereert aan de Amerikaanse science fictionfilm Planet of the Apes, maar ook hier en daar duikt de kerktoren van Burcht of een doodshoofd als spiegelbeeld van de kunstenaar op.

Hoewel het toeval in zijn werk belangrijk is, betekent dit niet dat zijn werk een toevalligheid is. Vertrekkende van bijvoorbeeld een zinkplaat die buiten heeft gelegen en zo te veel is geoxideerd, gebruikt de kunstenaar dit gegegeven. Want het is het toeval dat hem uitdaagt en op die manier inspireert. Het is de lijn, de beweging, een kleur, de textuur van het werk die hem brengt naar een andere lijn, beweging, kleur, textuur, of werk.

Zelf verklaart Bervoets dat de boog niet steeds gespannen kan staan, en het is dan ook niet verwonderlijk dat deze boogschutter met pijlen op sommige van zijn werken schiet – zodat er op de juiste plekken treffende kleurplekken in het werk voorkomen, die het werk vervolmaken of net weer een opening aan de kunstenaar geven om het werk verder te voltooien.

Samen met deze zeventigtal etsen die als één ruimtevullende installatie worden opgehangen worden er eveneens monumentale etsten van de laatste jaren geëxposeerd.

Inge Braeckman

‘Wie oog heeft voor kleur, zal zeggen dat hij die van de diamanten heeft’, poneert Nietzsche in zijn Ecce Homo terwijl hij een ‘pleidooi’ houdt voor de eenzaamheid, het nodige isolement dat een vereiste is om te kunnen werken. Dat Fred Bervoets (Burcht, 1942) oog heeft voor de kleur van tekening en verf lijdt geen enkele twijfel, dat eenzaamheid een vereiste is voor alle creatieve werk hoeft totaal geen verklaring. Met zijn nieuwe tentoonstelling Neighbours heeft Bervoets het gegeven van het portret tot zijn onderwerp gemaakt. We zien dan ook een serie van een honderdtal bijgekleurde etsen, gemaakt met en in zijn befaamde drogenaaldtechniek waarin het krassen van de naald zowel letterlijk als figuurlijk van een opmerkelijk belang is om deze reeks op een krachtige en dynamische manier gestalte te geven.

Opmerkelijk is dat Bervoets totaal niet vertrokken is van foto’s noch dat hij mensen heeft laten poseren om tot dit imposante werk te komen. Alle portretten werden uit het hoofd gemaakt, zoals de mensen in het ‘imaginaire’ hoofd van de kunstenaar wonen, op de manier waarop hij ze ziet en picturaal tot leven wekt of wekken wil. Op die manier geeft hij een verrassende staalkaart van verschillende figuren en karaktertypes weer.

Bervoets’ taal is ook deze keer, zoals gebruikelijk, zeer direct en kent geen franjes. Hij wil de kijker trouwens meenemen op de avonturentocht van verf en kleur, van kracht en beweging, waarin elk detail spreekt, van belang is, een eigen leven leidt. Niet alleen voor de thematiek maar ook voor  de plasticiteit van het werk. In tegenstelling met het gegeven van het portret doorheen de geschiedenis, waarbij vaak esthetische onvolkomenheden, zoals een wrat, werden weggewerkt, toont hij de vaak bevreemdende figuren zoals ze zijn, dus ook met hun esthetische onvolkomenheden, omdat die nu net deel uit maken van hun karakterweergave.

Inge Braeckman

De tentoonstelling Fred Bervoets Recent werk opent op zaterdag 23 maart 2013 tussen 16u00 en 22u00 en loopt van 24 maart 2013 t/m 5 mei 2013.

In de kelderruimte van de galerie is er nieuw ‘Recent werk’ van Fred Bervoets (Burcht, 1942) te zien, als een vervolg op de tentoonstelling van 2012. Opnieuw toont Bervoets zijn bijgekleurde en ingekleurde etsen, gemaakt in zijn befaamde drogenaaldtechniek, waarbij hij direct ‘schildert met zuur’.

Met zijn tentoonstelling Kabinet toont Fred Bervoets in zijn huisgalerie De Zwarte Panter werken van de laatste jaren, naast enkele oudere werken op groot formaat. We zien de kunstenaar in verschillende gedaantes koortsachtig in het atelier aan het werk (‘Het atelier’ – 2011), of een man van baksteen op zijn knieën terwijl in de verte een koppel in een luchtballon, die wordt aangedreven door kaarsen (‘De man van baksteen met luchtballon' – 2013), of een nieuwe versie van ‘Welcome Home’, een thema dat hem blijft inspireren om nieuwe beelden mee te maken.

Deze tentoonstelling is gelieerd aan de viering van 350 jaar Koninklijke Academie voor Schone Kunsten Antwerpen, waarbij Antwerpen tot 26 januari 2014 in het teken van de Academie staat en er een gevarieerd palet van tentoonstellingen, activiteiten en publicaties plaatsvindt – de letter B in de naar aanleiding van deze viering uitgegeven brochure is dan ook opgedragen en gewijd aan Fred Bervoets. De havenstad is immers van cruciaal belang in het werk van Bervoets. Hij liep niet alleen school aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten, maar gaf er ook jarenlang les. Hij volgde het Hoger Instituut voor Schone Kunsten. Hij ontdekte en bezocht de grote meesters in het Museum voor Schone Kunsten, en won er verschillende prijzen, zoals de Camille Huysmansprijs in 1963. Maar ook het stadsleven en het daarmee inherent verbonden nachtleven zijn een constante in zijn werk.

Inge Braeckman

Samen met deze tentoonstelling verschijnt het boek Fred Bervoets. Zelfportretten 2010-2013 met een overzicht van de zelfportretten die Fred Bervoets de laatste drie jaar heeft gemaakt. De teksten zijn van de hand van Paul Huvenne, Katharina Van Cauteren en Johan Pas. Het boek is door Gert Dooreman in vorm gegoten en werd door Hannibal uitgegeven.

Er verschijnt tevens een bibliofiele editie in een cassette met twee bijgekleurde etsen van Fred Bervoets in een oplage van 50 exemplaren, genummerd van 1 tot 50 uitgegeven door de Vrienden van De Zwarte Panter, Antwerpen.

De gewone editie is verkrijgbaar in de galerie en de boekhandel aan 30€ (excl. verzendingskosten). De intekenprijs voor de bibliofiele editie bedraagt 350€ te storten op rekeningnummer IBAN: BE96 0682 0095 2705 van de Vrienden van de Zwarte Panter.

In zijn carrière heeft Fred Bervoets (Burcht 1942) in één constante lijn van hoge intensiteit en grote kwaliteit talrijke periodes gekend en verschillende reeksen gerealiseerd. Hij is een rasechte schilder, die zijn eigen getormenteerde wereld op doek of op papier zet in een expressieve stijl.

In 1981, na de dood van zijn vriend de kunstschilder Jan Cox, heeft hij voor een hommage-reeks zelf een nieuw grafisch procédé ontwikkeld. Het is een directe etstechniek, waarbij Bervoets rechtstreeks met zuur op de zinken etsplaten als het ware schildert. Deze techniek van werken noemt de kunstenaar terecht “acide-verkeerd”.

In deze eigen techniek, soms bijgekleurd, creëerde hij schitterende series, startend met “Hommage aan een vriend”, als eerbetoon aan Jan Cox. Een werk uit deze reeks werd door Tom Barman geselecteerd voor de eerder vermelde expositie. En voor de huidige tentoonstelling heeft hij in deze techniek diptieken, tweeluiken dus, gerealiseerd. Immer is het autobiografisch karakter aanwezig. Een zelfportret is steeds al of niet verdoken tegenwoordig.

Fred Bervoets is van bij de aanvang een verhalend schilder geweest. “Voor mij is het onderwerp essentieel”, zegt de kunstenaar in een interview. Hij is een van onze belangrijkste beeldende kunstenaars van het huidig ogenblik. In de lijn van Bosch, Breugel, Ensor, Frits Van den Berghe heeft hij een pagina toegevoegd aan het gestuele expressionisme. Het zeer actieve De Werft te Geel zal in september 2015 een omvangrijke tentoonstelling van Fred Bervoets organiseren, met catalogus.

Ernest Van Buynder

De succesvolle tentoonstelling Prentenkabinet van Fred Bervoets die in de Halle te Geel plaatsvond van eind 2015 tot begin 2016 wordt in de Galerie De Zwarte Panter hernomen en aangevuld met recent werk en nu onder de titel Still on the Road.

In zijn carrière heeft Fred Bervoets (Burcht 1942) in één constante lijn van hoge intensiteit en grote kwaliteit talrijke periodes gekend en verschillende reeksen gerealiseerd. Hij is een rasecht schilder, die zijn eigen getormenteerde wereld op doek of op papier zet in een expressieve stijl. In 1981, na de dood van zijn vriend, kunstenaar Jan Cox, heeft hij voor een hommage-reeks zelf een nieuw grafisch procedé ontwikkeld. Het is een directe etstechniek, waarbij Bervoets rechtstreeks met zuur op de zinken etsplaten als het ware schildert. Deze techniek van werken noemt de kunstenaar terecht “acide verkeerd”. In deze eigen techniek, soms bijgekleurd, creëerde hij schitterende series. Altijd is het autobiografisch karakter aanwezig. Een zelfportret is steeds al of niet verdoken tegenwoordig. Fred Bervoets is van bij de aanvang een verhalend schilder geweest. “Voor mij is het onderwerp essentieel”, zegt de kunstenaar in een interview. Hij is een van onze belangrijkste beeldende kunstenaars van het huidig ogenblik. In de lijn van Bosch, Breugel, Ensor en Frits Van den Berghe heeft hij een pagina toegevoegd aan het gestuele expressionisme.

Naar aanleiding van de tentoonstelling te Geel verscheen het boek Fred Bervoets – Prentenkabinet, Print Room 2013-2015, met teksten van Bart De Baere, directeur M HKA en kunsthistoricus dr. Johan Pas, uitgegeven door Hannibal in een vormgeving van Dooreman. Dit boek is nog verkrijgbaar in de galerie en de boekhandel aan 35,95 Euro (excl. Verzendingskosten).

Er verscheen tevens een bibliofiele editie in een cassette met twee originele bijgekleurde etsen van Fred Bervoets in een oplage van 50 exemplaren, gesigneerd en genummerd van 1 tot 50, uitgegeven door de Vrienden van de Zwarte Panter. De prijs voor de bibliofiele editie bedraagt 500 Euro, te storten op rekeningnummer IBAN: BE96 0682 0095 2705 van de Vrienden van de Zwarte Panter. Er zijn nog enkele exemplaren beschikbaar.

In het voorjaar van 2016 organiseert het M HKA in samenwerking met verscheidene toonaangevende Antwerpse galerieën en kunstruimten zogenaamde ARTIST TALKS. In samenwerking met de galerie De Zwarte Panter wordt een Artist Talk georganiseerd op donderdag 7 april 2016 te 19 h in het auditorium van het M HKA, op de 3de verdieping. Kunsthistoricus Johan Pas peilt naar een leven in de kunst van Fred Bervoets (inkom 1 euro).

Ter gelegenheid van de opening van de tentoonstelling Fred Bervoets Still on the Road op zaterdag 12 maart 2016 te 18 h zal de heer Sven Gatz, Vlaams minister van cultuur, media, jeugd en Brussel, tevens het ereteken van Officier in de Orde van Leopold II uitreiken aan Adriaan Raemdonck omwille van zijn culturele verdiensten en ondernemerschap.

Inge Braeckman

Fred Bervoets (Burcht, °1942) woont en werkt in Antwerpen. Hij werkt van bij de aanvang samen met de galerie De Zwarte Panter. In zijn carrière heeft Bervoets in één constante lijn van hoge intensiteit en grote kwaliteit talrijke periodes gekend en verschillende reeksen gerealiseerd. Hij is een rasecht schilder, die zijn eigen getormenteerde wereld op doek op papier zet in een expressieve stijl. Van de uitbundige Cobra’s uit de jaren zestig tot de huidige schitterende reeksen van bijgekleurde etsen in de acide verkeerd techniek. Deze expositie, die aanvangt op zijn 75ste verjaardag, toont voor het eerst een nieuwe grote monumentale ets met als titel My last war, een gevecht als het ware met de materie.

Een dubbele ets Het afscheid is als een hommage ook aan zijn veel te vroeg overleden vriend Alfred Klinkan. Alfred Klinkan, thans erkend als een van de belangrijkste Oostenrijkse schilders van zijn generatie, was een ware kunstbroeder van Fred Bervoets. Zij hebben in de periode dat Alfred Klinkan een tijd in Antwerpen leefde en met de galerie De Zwarte Panter samenwerkte van 1977 tot 1993 op de meest onverwachte momenten explosies van verhalen en reizen op doek en op papier neergezet, die als duo-schilderijen nu al tot de geschiedenis behoren. Zo ontstond in 1985 het emotionele werk Judenburg-Burcht, een ode aan hun beider geboorteplaatsen. Elementen hieruit worden nu hernomen in het nieuwe werk Het Afscheid. Het monumentale My last war en het pakkende Het afscheid worden vergezeld van een schitterende reeks kleinere werken in dezelfde etstechniek.

In zijn carrière heeft Fred Bervoets in één constante lijn van hoge intensiteit en grote kwaliteit talrijke periodes gekend en verschillende reeksen gerealiseerd. In de huidige tentoonstelling staat Het Atelier centraal, de werkplaats van de kunstenaar, de plek waar hij zijn eigen getormenteerde, bijwijlen romantische wereld op doek of op papier zet in een expressieve stijl. Het atelier is de broedplaats voor zijn grote mammoetetsen of zijn kleine dagboeknotities, in een eigen techniek die hij over de voorbije decennia meesterlijk ontwikkelde. Deze expositie is een vervolg van zijn vorige onder de titel Still on the road.

In zijn essay Fred & Pieter duidt Bart De Baere, directeur van het MuHKA, Fred Bervoets als volgt: “Net zoals het werk van Bruegel kan men dat van Bervoets veelomvattend en zelfs panoramisch noemen, en is het tegelijk geworteld in de kleine schaal van het alledaagse en anekdotische. Het is niet gestoeld op de voor ons klassiek geworden tegenstelling tussen analyse en synthese. Het is gegrond in een meer basaal koppel van menselijke operaties, waarneming en verwerking tot begrip… De ‘waarneming’ gebeurt verder tijdens de artistieke realisatie, gelijktijdig eraan, met amper een milliseconde verschil, zoals donder en bliksem vrijwel samenvallen wanneer de bliksem hier inslaat en niet vijf tellen verder. Die kwaliteit zet zich door in het hele proces. Ook als beelden worden bijgewerkt, is dat telkens in een hier en nu, hier is meer zwart nodig, dit moment vraagt een accent rood.” (Fred Bervoets-Prentenkabinet 2013-2015, Uitgeverij Hannibal, 2015).

Onder de titel Antwerpen Barok 2018 vindt in Antwerpen vanaf 1 juni een stadsfestival plaats dat de historische barok van Peter Paul Rubens verbindt met hedendaagse barok. Met tal van exposities wil Antwerpen de internationale aandacht trekken. Een retrospectieve van de zeventiende eeuwse kunstenares Michaelina Wautier in het MAS wordt het paradepaardje. Daarnaast wordt er veel verwacht van Sanguine/Bloedrood in het MuHKA, waarin Luc Tuymans als curator oude meesters en hedendaagse artiesten met elkaar laat dialogeren. Hij confronteert Rubens, Georges de la Tour en Goya met onder meer Edward Kienholz, On Kawara, Takashi Murakami en Fred Bervoets.

De tentoonstelling Fred Bervoets loopt van zondag 27 januari tot en met zondag 28 april 2019. Vernissage op zaterdag 26 januari van 16u00 tot 22u00. Inleiding om 18:00u door Ernest Van Buynder, erevoorzitter van het M HKA.

In de huidige tentoonstelling in de Galerie De Zwarte Panter staan naast enkele monumentale etsen, een reeks nachttekeningen, zogenaamde ‘Night drawings’ centraal: nachtboeknotities, in een meesterlijke eigen techniek die hij over de voorbije decennia ontwikkelde, onder meer met zwart krijt opgehoogd. Deze expositie is een vervolg van zijn vorige, toen onder de titel ‘Het atelier’.

Tegen het einde van de tentoonstelling wordt door Uitgeverij Hannibal een boek gepubliceerd over het werk van Fred Bervoets 2016-2019. De tekst is van em. Prof. dr. Paul Huvenne, erehoofdconservator van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen. De Vrienden van de Zwarte Panter zorgen voor een bibliofiele uitgave.

Het nieuwe boek is een vervolg op de uitgave met het werk van 2013 – 2015 met teksten van dr. Johan Pas, de huidige directeur van de Antwerpse Academie en van Bart de Baere, de directeur van het MuHKA.r

De tentoonstelling t’is wat t’is van Fred Bervoets gaat van start in het openingweekend van zaterdag 19 en zondag 20 juni van 11u tot 19u en loopt nog tot en met zondag 12 september 2021.

De huidige tentoonstelling in de Galerie De Zwarte Panter t’is wa t’is omvat een zeventigtal nieuwe werken, alle geconcipieerd in de periode 2019-2021. Ook in deze expositie grijpt Fred Bervoets op een unieke wijze terug naar historische referentiepunten. Enkele voorbeelden: ‘Mijn stad’ (2020) kan als een actuele interpretatie van ‘Dulle Griet’ (1561) van Pieter Breughel beschouwd worden. Ook in ‘Mijn stad’ zie je die voorliefde voor het groteske, tragikomische en dramatische, in een overvol tafereel. ‘Sara (naar Rousseau)’ (2020) is een pakkend werk, geïnspireerd door Henri Rousseau, genaamd Le Douanier. Fred’s dochter Sara zit met dolk en fakkel op een paard, met op de grond dode lichamen (corona-doden?). Ook bij Bervoets die instinctmatige compositiekracht en een heel persoonlijk en frapperend beeldverhaal en coloriet. In het werk ‘Vincent’ is er een allusie op de tragiek van Vincent van Gogh’s leven en werk. Ter ere van Van Gogh participeerde Fred Bervoets in de nu reeds legendarische Van Gogh-fietsroutes: in 1984 met start in Auvers-sur-Oise, sterfplaats van Van Gogh (1890) en aankomst in de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten te Antwerpen, waar Vincent eind 1885 – begin 1886 was ingeschreven en in 1990 de omgekeerde route: van Zundert, geboorteplaats van Vincent (1853) naar Auvers-sur-Oise. ‘Café Dolf’ (2021) herinnert aan heroïsche drink- en biljartpartijen in het café op de hoek van de Hoogstraat en Sint-Jansvliet. In een heel eigen interpretatie is het ook een onrechtstreekse hommage aan Van Gogh’s ‘Het nachtcafé’ (1888), uit zijn periode in Arles. Een brief hierover van Vincent aan zijn broer Theo (september 1888) kan ook voor Fred gelden: ‘In dit werk heb ik de ontzagwekkende hartstochten van de mensheid willen uitdrukken.’

En er zijn natuurlijk de talrijke zelfportretten, atelierbeelden en familietaferelen. ‘Sara, Lutgart, ik’ (2020) toont zijn echtgenote Lutgart die zijn kop sculpteert, Sara die tekent en Fred voor de schildersezel. De geboorte van zijn kleinzoon Ferre staat centraal in tal van werken, zoals o.m. ‘Drie Koningen’ (2021), waar drie eerder louche figuren opduiken met maskers (een referentie naar mondmaskers?).

‘Nevada’ (2020) herinnert aan zijn project in de Nevada-woestijn in de USA. Op uitnodiging van zijn collega-kunstenaar Albert Szukalski realiseerde hij in de spookstad Rhyolite in 1994 de sculptuur ‘Tribute to Shorty Harris’. Dit werk maakt nu deel uit van het nog steeds bestaande Goldwell Open Air Museum. ‘Ik als soldaat’ (2021) is dan weer een souvenir naar zijn legerdienst in 1963 als verkenner – RECCE – bij de 3de Cyclisten, een elite-bataljon. En dit is maar een greep uit de schitterende reeks van beelden. Om het met zijn eigen woorden te zeggen: ‘t’is wa t’is’.

En nu uitkijken naar 2022 wanneer een nieuw boek verschijnt over zijn huidig werk met een essay van dr. Paul Huvenne, naar aanleiding van zijn 80ste verjaardag.

De tentoonstellingen Voorwoordelijk van Michel Buylen en Tomorrow is an other day van Fred Bervoets gaan van start in het openingweekend van zaterdag 16 en zondag 17 april 2022 van 11u tot 19u en lopenvan 21 april tot en met zondag 26 juni 2022.

Fred Bervoets (Burcht 1942) stelt onder de titel Tomorrow is an other day van 16 april tot 22 juni 2022 zijn recent werk (periode 2019-2022) tentoon in de Galerie De Zwarte Panter, die reeds van 1969 met hem samenwerkt. Bij die gelegenheid verschijnt tijdens de expo een nieuwe monografie over zijn werk met een tekst van kunsthistoricus em. prof. dr. Paul Huvenne. Uit zijn diepgaand essay drie typerende citaten:

“Fred Bervoets is 80 geworden. Zijn dies natalis is 12 mei 1942. Wat uitnodigt tot een terugblik op zijn indrukwekkend oeuvre. Maar Fred is nog volop bezig. Te bezig om nu al om te kijken. Te bezig met de noodzaak van het creëren. Geen tijd om stil te staan bij overzichten van zijn oeuvre. Wat hij heeft opgebouwd over al die jaren, en hij is er vroeg aan begonnen, is verworven. Net zoals zijn kennis en inzicht in het werk van zijn voorgangers en zijn greep op het metier voor hem verworven zaken zijn. Het maakte hem op latere leeftijd tot een inspirerende leraar. Dat wel. Gevierd door succesvolle oud-leerlingen die hem op de handen dragen. Maar het bracht hem niet de luwte om te berusten en het ontnam hem evenmin de drang om zichzelf heruit te vinden en zijn publiek te confronteren met wat hem bezighoudt.”

“Ook zijn recente werk is monumentaal en door de band muurvullend. Maar die wall-power geldt evenzeer voor zijn kleinere composities, met hun grafisch kluwen dat de kijker opzuigt in een labyrint van beelden en tekens. Het zijn werelden vol verhalen en anekdotes die zich laten lezen in de expressie van een samengebald beeld dat een en al uiting is van angst, koleire, tederheid en theater. Vaak gelijktijdig doodernstig en vol humor, vaak zelfspot.”

“Later…”, zo waarschuwt Hugo Claus, zijn zoon in zijn Thomas-gedicht: “Later wordt uw leven een plakboek…” Als je te veel gevierd wordt is dat al te vaak een veeg teken omdat alles dan in feite voorbij lijkt. Niet zo bij Fred, die doorwerkt alsof hij nog niets gedaan heeft. Tomorrow is another day is zijn nieuwe motto, als antwoord op de stand van zaken. Alsof hij zijn kijk op de kunst nog in daden moet bewijzen. En het is alsof men nu pas gaat beseffen welke plaats hem toekomt.”